Geachte leden van A.R.A. Nederland,
Als eerder aangekondigd: de Algemene ledenvergadering komt er aan, en wel op zaterdag 14 mei 2022 in de Gelderland fabriek in Culemborg !
Het programma ziet eruit als volgt:
10.00: inloop en ontvangst met koffie en thee
10.30: aanvang ALV 2021
11.00: korte pauze
11 15: aanvang ALV 2022
12.30: lunch buffet
13.30: aanvang workshop Documentatie fotografie door René Gerritsen
15.30: drankje en napraten
16.00: uur einde
Adres: de Gelderlandfabriek, Stationsweg 7, 4101 NG Culemborg.
Introducees zijn welkom bij de lunch en de workshop, aan hen vragen wij €10,- als tegemoetkoming in de kosten.
Aanmelden: Mede i.v.m. de lunch is het prettig als u zich
Toelichting op het programma
Door de annulering van de ALV 2021 zal de ALV er deze keer iets anders uitzien.
We splitsen namelijk de vergadering in twee delen. Van 10.30-11.00 uur houden we de geannuleerde ALV van 2021. We behandelen dan aan de hand van de agenda het beleid, de financiën en gebeurtenissen m.b.t. het jaar 2020.
Na een korte pauze volgt de ALV 2022 waarin we het verenigingsjaar 2021 bespreken en vooruit blikken naar de 2e helft van 2022. Naast de gebruikelijke agendapunten staan de vanaf 1 juli 2021 geldende verenigingswet en de daaruit voortvloeiende aanpassingen van de statuten op de agenda.
Aansluitend wordt u een lunch aangeboden met in de middag een workshop documentatie- en restauratiefotografie door ARA lid René Gerritsen. René is beroepsfotograaf en gerenommeerd docent in zijn vakgebied.
De workshop is gericht op het gemakkelijk maar doeltreffend fotograferen met uw eigen mobiele telefoon. Ook wordt ingegaan op UV fotografie in combinatie met iPhone of Android. Deze workshop sluit tevens mooi aan bij de documentatie eisen die worden gesteld i.v.m. het Restauratoren Register.
Tot slot: In het najaar willen we groots het jubileum van 30 (!) jaar A.R.A. Nederland vieren.
Tijdens de ALV krijgt u hierover meer informatie.
Wij kijken er naar uit u te ontmoeten bij deze ‘dubbele’ ALV en hoogst interessante workshop!
Namens het Bestuur van A.R.A.Nederland
Matteo Visser voorzitter
In dagblad Trouw vertelt ARA lid Gwendolyn Boevé-Jones van restauratieatelier Redivivus over hoe ze tijdens een restauratie van een schilderij van Ferdinand Léger een ander werk van dezelfde schilder ontdekte. Het zat verstopt aan de achterzijde onder een lijmlaag. “Het was een afschuwelijk karwei om die keiharde lijmlaag te verwijderen. Maar het werk eronder verkeerde in een uitstekende staat.” aldus Gwendolyn in het artikel. “Het schilderij kan worden toegeschreven aan Léger en maakt deel uit van een reeks schilderijen die hij maakte tussen 1911 en 1912, dus vlak voor het werk op de andere kant.”
Foto: René Gerritsen
De nieuw ontdekte Léger zal vanaf 19 november voor het eerst te zien zijn in het Kröller-Müller Museum, in de tentoonstelling Fernand Léger en de daken van Parijs.
Het Trouw artikel is enkel voor betalende lezers.
Zaterdag 22 oktover vierde A.R.A. Nederland haar 30 jarig jubileum in de Observant in Amersfoort. Het was een feestelijke bijeenkomst met veel (oud-)leden en andere gasten, muziek en boeiende verhalen van Gwendolyn Boevé-Jones over het belang van documentatie en Anne van Grevenstein over de grote veranderingen in het restauratie vak.
Ben je restaurator van roerend erfgoed en wil je je bekwamen in het professioneel documenteren van je restauratiewerk? Volg dan de NCE-studiemodule ‘Documentatie in woord en beeld’ op 9 en 30 maart 2023. Docent is hout- en meubelrestaurator Machteld Jacques. Na haar bachelor Kunstgeschiedenis volgde Machteld de master Restauratie & Conservering aan de Universiteit van Amsterdam en specialiseerde zich in hout en meubelrestauratie. Ze ontwikkelde een nieuwe methode voor Europees en Aziatisch lakwerk voor wat betreft het verwijderen van oude en nieuwe afwerklagen. Naast haar eigen praktijk werkt ze parttime voor Vereniging Hendrick de Keyser, waar ze verantwoordelijk is voor de historische interieurs en het collectiemanagement. Daar treedt ze op als opdrachtgever en laat restauraties uitvoeren. “Door heldere, goed gestructureerde en volledige documentatie in woord en beeld van restauratie-ingrepen beschermen we het verleden en de toekomst van ons roerend erfgoed”, aldus Machteld over het belang van professionele documentatie.
Meer informatie over de studiemodule ‘Documentatie in woord en beeld’ en inschrijven:
www.erfgoedopleidingen.nl/nce-opleidingen/restauratie-roerend-erfgoed-documentatie
Deze module is erkend als bij- en nascholing voor RegisterRestauratoren.
Veel restauratoren zien nut en noodzaak van het Restauratoren Register in en overwegen om aan de toetsingsprocedure deel te nemen. De kosten van de procedure en inschrijving blijken vaak een moeilijk te nemen hindernis. Daarom is een stimuleringsfonds in het leven geroepen die deze drempel helpt te verlagen. Restauratoren die binnen een van de specialismen van het register werkzaam zijn en die een registerstatus verkregen hebben kunnen vanaf heden gebruik maken van dit fonds.
Restauratoren Nederland (RN) en A.R.A. Nederland hebben dit fonds mogelijk gemaakt. Restauratoren die zijn getoetst en ingeschreven in het Restauratoren Register kunnen € 400,- van hun registratiekosten terugkrijgen via de vereniging waar zij lid van zijn. Een klein deel van het fonds is beschikbaar gesteld voor restauratoren zonder lidmaatschap van A.R.A. of RN. Deze regeling geldt zolang er middelen uit het fonds beschikbaar zijn.
Hoe en hoeveel?
Er is ruimte om 30 restauratoren financieel te ondersteunen, naar rato verdeeld over de verenigingen. Het fonds stelt ook twee niet leden in de gelegenheid om aanspraak te maken op een financiële bijdrage.
De uitkering vindt plaats via de verenigingen. Dus ben je lid van A.R.A. of RN en heb je de aanmelding met een registratie kunnen afronden, dan kan je je melden bij de penningmeester van de vereniging waar je lid van bent.
Heb je vragen?
Voor vragen over dit fonds: mail naar
Of bel met de help!desk van het Restauratoren Register: 06-22064928 (Esther Wieringa).
Op vrijdag 21 april a.s. bent u tussen 10.00 en 11.00 uur van harte welkom bij het 'online spreekuur' waarin u met al uw vragen over het RestauratorenRegister bij ons terecht kunt. We zullen dan proberen uw vraag of vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Bij dit spreekuur zijn ook de toetsers van de twee toetsende instellingen aanwezig om vragen over het toetsen zelf te beantwoorden.
Het spreekuur bestaat uit een algemeen informatief deel (10.00 – 11.00 uur) en daarna stellen we u graag in de gelegenheid om uw vragen in een prive sessie aan ons te stellen. We plannen u dan in voor een tijdsblok van 20 minuten.
U kunt bij het online spreekuur o.a. terecht voor de volgende vragen:
- Hoe weet ik of ik in aanmerking kom voor de status van (Senior) Register Restaurator?
- Kom ik in aanmerking voor een financiële bijdrage uit het fonds?
- Hoe verloopt de toetsing?
- Hoe zit het met de vertrouwelijkheid van mijn aanmelding?
- Welke kosten zijn aan toetsing verbonden?
- Is registratie voor mij nuttig?
- Bij wie kan ik terecht als ik mij wil aanmelden?
- Hoe weet ik of mijn opleiding voldoet?
- Wat houdt de overgangsregeling in?
Met vriendelijke groet,
Monique Kielliger
Secretariaat Stichting ERM
Tel: 085-4862480
E-mail:
Website: www.restauratorenregister.nl
Veel restauratoren zien nut en noodzaak van het Restauratoren Register in en overwegen om aan de toetsingsprocedure deel te nemen. De eenmalige kosten van de procedure en inschrijving blijken voor veel restauratoren vaak een moeilijk te nemen hindernis. Daarom is een eenmalig stimuleringsfonds in het leven geroepen die deze drempel helpt te verlagen.
Restauratoren Nederland (RN) en A.R.A. Nederland hebben dit fonds mogelijk gemaakt. Restauratoren die zijn getoetst en ingeschreven in het Restauratoren Register kunnen € 400,- van hun registratiekosten terugkrijgen via de vereniging waar zij lid van zijn. Een klein deel van het fonds is beschikbaar gesteld voor restauratoren zonder lidmaatschap van A.R.A. of RN. Deze regeling geldt zolang er middelen uit het fonds beschikbaar zijn en wie het eerst komt die het eerst maalt.
Er is op dit moment nog ruimte voor ca. 25 restauratoren naar rato verdeeld over de verenigingen. Het fonds stelt ook twee niet leden in de gelegenheid om aanspraak te maken op een financiële bijdrage.
Heeft u nog vragen?
Voor vragen over dit fonds, de registratiekosten of een andere vraag: mail naar
Of bel met de help!desk van het Restauratoren Register: 06-22064928 (Esther Wieringa).
Zaterdag 21 januari alweer vond er een tweetal atelierbezoeken plaats bij wel zeer prominente leden van de vereniging: Pol Bruys, Nico Boeijink en Rob Boekel. Het was een gecombineerd bezoek aan twee aan de Tingietersweg te Haarlem naast elkaar gelegen firma's, namelijk "Bruijs & Streep" (Restauratie en conservering van antieke meubelen, interieurs en houten objecten) en "Boeijink en Boekel" (Schilderijenrestauratie). De zestien deelnemers (waaronder de drie gastheren) aan deze middag verzamelden zich op kantoor bij Bruijs en Streep alwaar sjieke koffie werd geschonken. Het kantoor bleek al snel te klein voor zowel een imposante collectie boeken, wat andere inventaris en alle bezoekers. Toen de hoop opgegeven was dat er nog meer ARA leden zouden komen werd dan ook snel aangevangen met een excursie door het pand.
Sinds 2005 zijn de heren Pol Bruijs en Remko Streep compagnons, nadat de heer Streep al eerder in loondienst was geweest bij Bruijs. Hun atelier is ruim, goed geoutilleerd, maar op plaatsen zeer vol gestouwd met grote hoeveelheden voorraden van vooral oud hout. Er is zelfs een ruimte aanwezig die ingericht is voor metaalwerk; de reconstructie van sleutels, scharnieren en ander beslag dat zo nodig is bij meubelrestauratie: "Een uit de hand gelopen hobby" noemde Pol het, meen ik mij te herinneren. Maar juist de overdaad maakt veel indruk; het betreft zonder twijfel de oogst van een leven dat met grote beroepsernst is doorgebracht. Het werk dat onderhanden is, heeft dan ook niveau, met als pièce de résistance de opdracht om de deuren van het Teylers Museum onder handen te nemen. Niet zomaar het functionele herstellen of vervangen van de deuren van een gebouw, maar een echte restauratie. Zo worden originele onderdelen slechts plaatselijk versterkt of vervangen. Het is Bruys en Streep wel toevertrouwd. Over andere, meer gebruikelijke restauraties aan bijvoorbeeld een linnenkast en een staande klok wordt door de aanwezige meubelrestauratoren met verstand van zaken geïnformeerd. Pol Bruys blijkt een restaurator te zijn die met grote achtergrondkennis zijn handelswijze kan verklaren. Het atelier en de getoonde vakkennis laten alle aanwezigen een beetje stil worden.
Tijd om te verkassen. Naar een niet minder indrukwekkende omgeving. Op nummer 87 zit de firma Boeijijnk en Boekel. De inrichting van dit atelier is uit de aard der zaak natuurlijk anders. Meer ruimtelijk. Dat komt natuurlijk omdat het om schilderijen gaat. Wie als schilderijenrestaurator, zoals ik ben, nog omviel van een overweldigend gevoel van mysterieus vakmanschap bij de buren, gaat bij Boeijink en Boekel plat voor de ietwat nuchtere, maar zeer vakmatige manier waarop hier het restaureren benaderd wordt. Nico Boeijink en Rob Boekel voldoen zonder enige twijfel aan de hoogste normen die voor het restaureren gelden. (Net als Bruijs en Streep trouwens, maar dit terzijde.)
Ook in dit atelier was werk van grote culturele waarde aanwezig. Ondermeer een schitterend in de buitenlucht gesitueerd 17e eeuws groepsportret en een prachtig topografisch schilderij van het beleg van Alkmaar. Bijzondere indruk maakte een tweetal bij elkaar horende portretten geschilderd door Maerten van Heemskerck (1498 -1574). Interessant omdat de twee schilderijen in zo'n verschillende toestand verkeerden. Een van de panelen was ingelegd in een nieuw paneel, het andere niet. Het leidde tot interessante gesprekken, waarbij sommige leden de orthodoxe positie innamen en anderen (waaronder ik) zich meer rekkelijk toonden en het wegwissen van oude sporen vergoelijkten. Een tijdsgebonden procedure, die op zichzelf beschouwd ook weer een vertoon van vakmanschap was. Zij het dan dat deze manier van ingrijpen in het huidig e tijdsgewricht uit den boze is, laat dat duidelijk zijn. Ach, de restauratie ethiek, zij zal een bron van discussie blijven tot het einde der tijden. De kwaliteit van de schilderijen stond echter buiten kijf, evenals de restauratie waaraan zij nu onderworpen worden.
Onderwijl begonnen zich groepjes te vormen. Het plenaire aspect verdween. Ik trok mij terug om hapjes te maken. In foie gras was voorzien, evenals luxe prosciutto en goede paté, rilette en verscheidene kazen. Met wat brood er bij viel het uitstekend te verteren. Wijn en fris werden door de vereniging verstrekt. Al met al een geslaagde nieuwjaarssborrel. Rest de vraag waarom U niet allemaal gekomen bent: leerzaam en gezellig!